Flaş Açıklama Çelikhan Tütünün'de Görülen Hastalık Ciddi Oranda Kayıp Yaşanmakta!

Çelikhan ilçe merkezi, Pınarbaşı Beldesi ile köylerimizde yaptığımız saha çalışmalarında her yıl olduğu gibi bu yıl da tütünlerde görülen viral hastalıklar ciddi ürün kayıplarına yol açtığı gözlemlenmiştir. Konuyla ilgili İlçe Müdürlüğümüzce yapılan değerlendirme sonucunda;

Konunun önemine binaen tarımsal yayım faaliyetleri kapsamında Çelikhan merkez, Pınarbaşı beldesi ile köylerde müdürlüğümüz teknik elemanları tarafından eğitim faaliyetleri ve çiftçi ziyaretleri yapılmaktadır. Söz konusu hastalıklarla ilgili müdürlüğümüze ulaşan yazılı bir talep ya da şikâyet bulunmayıp, gerek müdürlüğümüze yapılan şifahi müracaatlarda gerekse de teknik personelimizin tütün bitkisinin dikiminden bu yana sürekli sahada yaptıkları gözlem ve çiftçi ziyaretlerinde çiftçilerimize tütün yetiştiriciliği ve tütün sağlığı konularında genel bilgilendirmede bulunularak etkin bir rehberlik hizmeti gerçekleştirilmiştir. 2020 tütün dikim sezonunda hastalıkların ciddi oranda artmaya başlaması üzerine Adıyaman Üniversitesi Tarım Bilimleri ve Teknolojileri Fakültesi Bitki Koruma Bölümü konu uzmanı öğretim üyeleri ile birlikte hem sahada çalışılmış hem de tanı-teşhisi konulmak üzere hastalıklı bitki örnekleri alınarak Fitoklinik laboratuvarına gönderilmiştir.

İlçemizde 1990’lı yıllarda uygun olmayan taban arazilerde tütün ekimine başlanması ve ilçe dışından tohum ve fide temin edilmesi beraberinde birçok hastalık ve zararlıyı ilçemize taşıdı. 2000’li yıllardan sonra yoğunlaşan hastalık ve zararlılar tütün tarımında ciddi ekonomik kayıplara neden oldu.

Fide ve tarla döneminde görülen yağışlar, zamanından önce yapılan ekim ve dikimler sonucunda önceki bazı yıllarda olduğu gibi bu yıl da hastalık ve zararlıda ciddi artışlar kaydedilmiştir. Nitekim 2008 yılında tütün hastalık ve zararlılarının yoğun görülmesi üzerine İl Tarım Müdürlüğümüzle yapılan görüşmeler neticesinde Diyarbakır Bölge Zirai Mücadele Araştırma Enstitüsü Müdürlüğünce görevlendirilen bir uzman ekip tarafından ilçemizde tütün ekim alanları taranarak incelemeler yapılıp numuneler aldı. Analiz raporunun incelenmesi sonucunda tütünde ciddi kayıplara yol açan en önemli hastalıklar; Tütün Etch Virüsü(TEV), Tütün Mozaik Virüsü (TMV), Tütün Halkalı Leke Virüsü (Tobacco Ringspot Virus=TRSV), Tütün Mildiyösü ve Vahşi Ateştir.

Tütün Etch Virüsü, Tütün Mozaik Virüsü ve Tütün Halkali Leke Virüsü (Tobacco Ringspot Virus=TRSV) Çelikhan’da yoğun olarak görülen, tütün tarımında %100’ lere varan kayıplara neden olabilen viral hastalıklardır. Viral hastalıkların kimyasal mücadelesi olmayıp; temiz tohum kullanılması, fidelik yeri seçimi ve tekniğe uygun olarak hazırlanması, vektör böceklerinin hareketini kısıtlayacak kimyasal mücadele, fidelik dezenfeksiyonunun yapılması, infekteli bitki artıklarının yok edilmesi gibi tedbirlerin alınması mücadelenin esasını oluşturmaktadır.

Sonuç olarak; Tütünde ciddi kayıp oluşturan en önemli hastalık viral hastalıklar olup yukarıda da belirtildiği gibi viral hastalıklara karşı henüz kimyasal bir mücadele bulunmamaktadır. İlçe Müdürlüğü olarak çiftçilerimizin bize başvurması durumunda her türlü desteğinin verileceğinin bilinmesini kamuoyuna saygıyla arz ederim.